Toen de Britse tenorsaxofonist Evan Parker (1944) een BBC radio uitzending beluisterde waarop drummer Paul Lytton (1947) was te horen, belde hij hem onmiddellijk op om een ontmoeting voor te stellen. Zij deelden een enorme belangstelling in vrije improvisatie en hadden beiden gewerkt met belangrijke mensen in de elektronische muziek, Parker met Hugh Davis in de “Music Improvisation Company”en Lytton met David Vorhaus ‘ “White Noise”. Ze hielden maandenlange repetities voordat ze hun eerste optreden hadden in 1970, in 1972 verscheen hun album “Collect Calls” opgenomen in een loft in Zuid Londen. Daarna volden nog meer albums en vormden ze het nog steeds bestaande trio met bassist Barry Guy (1947), Lytton trad ook toe tot Parker’s “Electro-Acoustic Ensemble”. Dit album opgenomen op 29 maart 2019 in Chicago is in feite de 50ste verjaardag van de kennismaking van Evan en Paul in 1969, de dagen van de avant garde jazz.

Avant garde is het nog steeds, er is nauwelijks sprake van melodische lijnen en ook niet van bekende drumloopjes, het gaat om aaneengeregen noten van de saxofoon van Parker begeleidt door allerlei geluiden uit de “jazzkit” van Lytton. Maar er is nergens sprake van “piep-knor muziek” zoals de vroegere free jazz vaak werd genoemd door de wat behoudender musici en luisteraars. Er is wel degelijk sprake van een structuur en nergens wordt er oeverloos doorgescheurd of atonaal gepiept, maar ik kan me voorstellen dat het niet ieders “cup of tea” zal zijn. Mij kan het in ieder geval wel bekoren maar ik ben dan ook “ gepokt en gemazzeld “ in de free jazz. De 13 improvisatie stukken zijn relatief kort, de langste “What has it become entangled with now? “ duurt 7:04 minuten. De titels zijn vernoemd naar hoofdstukken uit het boek “Party tijdens de blitz” van Elias Canetti en hebben dan ook geen verband met de ten gehoor gebrachte muziek, gelijk vaak het geval is met de titels van moderne kunstwerken. Zoals ik al eerder opmerkte bij de bespreking van Tim Berne’s Snakeoil, om dit soort muziek goed te doorgronden en daardoor te begrijpen en te waarderen is een herhaalde en intensieve beluistering absoluut noodzakelijk. Een woordelijke beschrijving van pure improvisatie is eigenlijk niet mogelijk of het wordt ook een improvisatie en daardoor voor de lezer onbegrijpelijk, er zit maar één ding op, zelf luisteren !

Jan van Leersum.